ارزش غذایی دو گونه گیاهی Salvia hydrangea و Sophora alopecuroides در دو مرحله فنولوژیکی

امروزه ابعاد تغذیه‌ای بسیاری از گیاهان مرتعی مورد چرای دام، برای دامدار تا حدودی نامشخص می‌باشد، از طرفی آگاهی از ارزش غذایی این گیاهان به‌ویژه در مراحل رویشی مختلف، می‌تواند به دامدار در تهیه یک جیره غذایی ایده‌آل کمک بسزایی بنماید، از اینرو برخی ترکیبات شیمیایی، مواد معدنی، فراسنجه‌های تولید گاز و سایر پارامترهای تخمیری دو گونه گیاهی (شامل Salvia hydrangea و Sophora alopecuroides) قابل رویش در مراتع تربت‌جام (بهار سال 1397) در دو مرحله رشد فنولوژیکی (رویشی و گلدهی)، تعیین شدند. ترکیبات شیمیایی و معدنی متفاوتی هم در بین این دو گیاه و هم در دو مرحله رشد متفاوت آن‌ها مشاهده شد. بیشترین مقدار NDF و ADF (به‌ترتیب 40/42 و 60/30 درصد) و نیز ADL (88/11 درصد) مربوط به Sophora alopecuroides در مرحله گلدهی بود و بیشترین مقدار فسفر، پتاسیم و منیزیم در مرحله رویشی این گیاه مشاهده شد. فراسنجه‌های تولید گاز و سایر پارامترهای تخمیری در بین گیاهان نیز متفاوت بود به‌طوری‌که بیشترین مقدار تولید گاز در زمان‌های 12، 24 و 48 ساعت انکوباسیون (به‌ترتیب 76/40، 25/51، 98/53 میلی‌لیتر)، پتانسیل تولید گاز (19/57 میلی‌لیتر)، قابلیت هضم ماده‌خشک و ماده‌آلی (به‌ترتیب 90/65 و 30/69 درصد)، انرژی قابل متابولیسم (MJ/kgDM 29/9)، انرژی خالص شیردهی ( MJ/kgDM54/5) و کل اسیدهای چرب فرار ( mmol/L85/56) در مرحله رویشی گیاه Salvia hydrangea مشاهده شد. هر دو گیاه به‌ویژه در مرحله رویشی، از ارزش تغذیه‌ای نسبتاً مناسبی برخوردار بوده ولی با توجه به نتایج آزمایشگاهی در این مطالعه، به‌نظر می‌رسد که گونه Salvia hydrangea از پتانسیل تغذیه‌ای بالاتری برخوردار باشد.